مطالعه توصیفی گفتمانهای دینی پس از انقلاب (گفتمان اطلاح طلبی اسلامی، گفتمان لیبرالیسم اسلامی، گفتمان سنت گرایی فقهی).

این پژوهش در پی بازشناسی توصیفی گفتمانهای دینی پس از انقلاب اسلامی است: گفتمان اصلاح طلبی اسلامی، گفتمان لیبرالیسم اسلامی، گفتمان سنت گرایی فقهی. سوالات اصلی این تحقیق عبارتند از: 1- این گفتمانها دارای چه مولفه ها و ویژگی هایی هستند؟ 2- تولیدکنندگان این گفتمانها چه ویژگیهای اجتماعی دارند؟(پایگاه سیاسی اجتماعی، پایگاه نهادی، طبقه اجتماعی، شبکه روابط، میزان و نوع تحصیلات)؟ 3- چرا سخن می گویند؟ 4- درباره چه سخن می گویند؟ 5- چگونه سخن می گویند؟ 6- مخاطبانشان چه کسانی هستند؟ 7- چه کنشی را پیشنهاد می کنند؟ روش انجام این پژوهش تحلیل گفتمان به عنوان یک روش کیفی است. روش نمونه گیری، روش نمونه گیری قضاوتی می باشد به نوعی که به آثار مکتوب و سخنان تولیدکنندگان اصلی گفتمانها در کنار سایر افراد توجه می شود. بررسی توصیفی گفتمانهای دینی پس از انقلاب ما را دارای چند بصیرت در خصوص ماهیت «گفتمان دینی» در ایران امروز می سازند: 1- هر سه گفتمان های یاد شده، علیرغم اختلاف در شیوه نگاه خود به دین و دنیای مدرن، دلمشغول مسائل و موضوعات واحد می باشند. 2- وجود گفتمان های دنیی متفاوت نشان می دهد که علیرغم برخی مقاومت ها متن دین نیز همچون سایر متن ها در معرض تفاسیر متفاوت قرار دارد، 3- بررسی پایگاه اجتماعی تولیدکنندگان گفتمان های یاد شده نشان از تأثیرگذاری سرمایه اجتماعی هر یک از تولیدکنندگان گفتمان های مزبور بر اندیشه دینی آنها دارد، 4- بررسی نقش رسانه در توزیع و مصرف گفتمان های دینی نشان از این حقیقت دارد که دین نه تنها در مقام تفسیر بلکه در مقام استفاده نیز تحت تأثیر جهان مدرن و پیامدهای آن می باشد و 5- بررسی شیوه استدلال گفتمان های یاد شده نشان می دهد، علیرغم برخی اختلاف ها، هر سه گفتمان یاد شده در استناد به متون دینی و کمک گرفتن از «رویکرد نقلی» با یکدیگر اشتراک نظر دارند. واژگان کلیدی:گفتمان دینی، اصلاح طلبی اسلامی، لیبرالیسم اسلامی، سنت گرایی فقهی، تولیدکنندگان گفتمان.